Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Hyacinthoides italica

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Jacinte(-d'Itàli)

Hyacinthoides italica

Asparagaceae Liliaceae

Àutri noum : Jacint, Jacinto.

Nom en français : Scille d'Italie.

Descripcioun :
Li jacinte dóu gènre Hyacinthoides flourisson à la debuto dóu printèms. Li fueio de 3 à 15 mm soun touto en rouseto. Li flour, bluio, soun en grapo courto. Li tepalo dóu jacinte-d'Itàli (endemico de Prouvènço e de Ligurìo) fan mens d'un cm e e li fielat dis estamino soun estaca à la baso di tepalo au contro de Hyacinthoides hispanica que nous vèn d'Espagno.

Usanço :
Touto la planto es empouisounanto e pòu douna d'irritacioun à la pèu.

Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Hyacinthoides
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae

Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Vo
Mars à jun

Liò : Bos en founs de valat - Peiròu - Orle de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Hyacinthoides italica (L.) Rothm., 1994 (= Scilla italica L., 1753 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
C
ges
R
C
ges

Iris foetidissima & Hyacinthoides italica

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Jacinte(-d'Itàli) emé uno autro planto

fotò