Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Adonis aestivalis

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour :
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Roubisso(-d'estiéu)

Adonis aestivalis

Ranunculaceae

Nom en français : Adonis d'été.

Descripcioun :
Aquesto roubisso èi pas tant coumuno que sa cousino, Adonis annua. Se rescontro dins li meissoun dins li relarg un pau mountagnous de Prouvènço. La flour es un pau mai larjo, de coulour aranjo emé de petalo pu longo. La diferènci majo s'atrobo dins lis akène qu'an de cresto angulouso.

Usanço :
Coume tóuti li Ranunculaceae, es uno planto empouisounanto que caup de glucoside (adonidoside, adoniverdoside) que douno de proublèmo digestiéu, cardia e renau e podon peréu douna la mort emé arèst respiratiéu.

Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Adonis
Famiho : Ranunculaceae



Coulour de la flour : Aranjado
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Mai à juliet

Liò : Champ - Meissoun - Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Centre-Ouèst
Ref. sc. : Adonis aestivalis L., 1762

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
C
RR
ges
RR
ges
R

Iris foetidissima & Adonis aestivalis

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Roubisso(-d'estiéu) emé uno autro planto

fotò