Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Pirastre
Pyrus communis subsp. pyraster
Rosaceae
Àutri noum : Perussié, Perussias, Perierado, Perarado, Pruchié.
Nom en français : Poirier sauvage.
Descripcioun :Lou pirastre trachis dins li bos fres, lis ermas e li baragno. Es un pichot aubret que se recounèis à si fueio. Lou fau pas counfoundre emé soun cousin lou perié-bouscas, Pyrus spinosa. Aquéu a de fueio mens largo e un pecoui de fueio mens long e meme amé lou poumié-bouissaren, Malus sylvestris. Pèr aquest darrié, s'atrovo soulamen de 3 à 7 paréu de nèrvi sus si pu gràndi fueio (7 à 15 pèr li perié).
Usanço :Servié pèr enserta, èi pèr acò que s'atrovo dins li baragno. Li fru, apela prus bouscas, soun talamen acre e dur qu'es impoussible de li manja. Li fau acampa blet e li faire couire pèr la counfituro. Li fueio soun diuretico.
Port : Aubret
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pyrus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ermas
- Bos fres
- Baragno
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Pyrus communis subsp. pyraster (L.) Ehrh., 1780
(= Pyrus pyraster (L.) Du Roi, 1772 )