Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Jacinte(-d'Itàli)
Hyacinthoides italica
Asparagaceae Liliaceae
Àutri noum : Jacint, Jacinto.
Nom en français : Scille d'Italie.
Descripcioun :Li jacinte dóu gènre Hyacinthoides flourisson à la debuto dóu printèms. Li fueio de 3 à 15 mm soun touto en rouseto. Li flour, bluio, soun en grapo courto. Li tepalo dóu jacinte-d'Itàli (endemico de Prouvènço e de Ligurìo) fan mens d'un cm e e li fielat dis estamino soun estaca à la baso di tepalo au contro de Hyacinthoides hispanica que nous vèn d'Espagno.
Usanço :Touto la planto es empouisounanto e pòu douna d'irritacioun à la pèu.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyacinthoides
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado :
Vo
Mars à jun
Liò : Bos en founs de valat
- Peiròu
- Orle de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Hyacinthoides italica (L.) Rothm., 1994
(= Scilla italica L., 1753 )