Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Òrdi
Hordeum vulgare subsp. distichon
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Ouèrdi, Uèrdi, Uèrgi, Uerge.
Nom en français : Orge à deux rangs.
Descripcioun :L'òrdi, eici un òrdi emé dous rèng, se vèi dins li culturo o quàuquis annado à l'après dins lis erme que se pòu samena tournamai soulet. Vèn de la seleicioun
d'à cha pau, d'uno meno d'Africo e d'Asìo que ié dison Hordeum vulgare subsp. spontaneum . Se recounèis à sa longo barbo, si flour esterlo sus li coustat e à sis auriheto à la baso di limbo de fueio sènso péu.
Usanço :L'òrdi èi subretout cultiva dins l'uba de Franço, e di païs veisin, pèr faire de biero. Se n'en servèn peréu pèr abali lou bestiàri. "Samenarès l'uerge que voudrès, ma al garre(t) retournarès, (Sant-Estève -06- J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 219).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hordeum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Jun à juilet
Liò : Culturo
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Africo-Èst
Ref. sc. : Hordeum vulgare subsp. distichon (L.) Körn., 1882
(= Hordeum distichon L., 1753 )