Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en grà ndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 Ã 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 Ã 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Bourso-Ã -pastre
Capsella bursa-pastoris subsp. pastoris
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Erbo-dóu-cor, Erbo-de-l'evangèli, Carnié-de-pastre, Nastou-fèr, Nestoun.
Nom en français : Bourse-Ã -pasteur.
Descripcioun :Lou biais lou mai eisa pèr la recounèisse èi de segur si pichot boursèu en formo de cor (l'erbo-dóu-cor) que dounon d'èr i bourso di pastre d'à passa tèms. Coume flouris dins li champ quà si tout de long de l'annado es eisa de la rencountra. Isto peréu la meno rubella, rouginasso, emé de boursèu un pau mai larg.
Usanço :La bourso-à -pastre rintro dins la coumpousicioun de l'ensalado champanello, mai tout se manjo dins aquelo planto, di racino i flour. De la meme famiho que la moustardo (Brassicaceae), n'a tambèn un pau lou goust. Li chinés la cultivon coume liéume. Ei couneigudo peréu pèr èstre vertuouso contro li proublèmo de circulacioun dóu sang (cambo lourdo, moureno...).
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Capsella
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Janvié à desèmbre
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Capsella bursa-pastoris subsp. pastoris (L.) Medik., 1792