Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Erbo-de-l'esquilènci
Asperula cynanchica subsp. cynanchica
Rubiaceae
Noms en français : Aspérule à l'esquinancie, Herbe à l'esquinancie.
Descripcioun :L'erbo-de-l'esquilènci es uno planto proun coumuno, mai pas toujour bèn couneigudo, que trachis dins li tepiero seco de colo e de mountagno. Li lòngui tijo, carrado e primo, porton d'inflourejado de poulìdi flour roso emé un long tube. Li fueio d'en bas soun verticilado alor que li di ramo d'en aut soun óupousado.
Usanço :Ero uno erbo couneigudo pèr sougna l'esquilènci, valènt-à-dire li poustèmo (acamp) di gaio dóu còu (amidalo).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asperula
Famiho : Rubiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
- Paret
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Asperula cynanchica subsp. cynanchica L., 1753