Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Impatiens balfouri & Crataegus monogyna

fotò
fotò
Balsamino(-de-Balfour)

Impatiens balfouri

Balsaminaceae

Autre noum : Barsamino.

Noms en français : Balsamine de Balfour, Impatience des jardins.

Descripcioun :
Vaqui uno balsamino que nous vèn d'Asìo (Imalaia) e que se plais au nostre. Trachis dins li fourèst en ribo de ribiero (ripisilvo), èi pamens cultivado pèr la béuta de si flour. Se recounèis à si fueio alterno pulèu grando e à si flour roso e blanco. De nouta que li fru madur peton dins li man. Es uno planto envahissènto que fau pas trop espandi.

Usanço :
Li jòuini fueio e li fru soun manjadis. Pamens, coume caup d'acide óussali, fau pas trop n'en manja, e acò subretout s'avès de proublèmo de ren o de mau d'os.

Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Impatiens
Famiho : Balsaminaceae



Coulour de la flour : Blanco Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto

Liò : Ribiero - Prado umido - Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Impatiens balfouri Hook.f., 1903

fotò
fotò
Acinié

Crataegus monogyna

Rosaceae

Àutri noum : Acinas, Aubrespin, Poumetié, Peretié, Peto-fouirié.

Noms en français : Aubépine à un style, Bois de mai.

Descripcioun :
L'acinié fai proun de flour blanco à la primo, pièi porto de pichot fru rouge, lis acino vo poumeto.

Usanço :
Li flour e li fru soun vertuouso contro l'ipertesuro e pèr lou bato-cor : "La flour, n'i'a que n'en prenon pèr faire toumba la tensioun" (P. Pavon in O. Madon, op.cit. p. 58). Faire uno tisano emé un cuié de flour secado pèr tasso. Èi peréu uno planto sedativo : "Se metié dins lou biberoun deis enfant quand èron pichounet pèr li faire dourmi" (M. Duplan Ibid.).
"Dins lou tèms, sis ensertavon sus leis acinié de peros, de gnèspous [...] nautre l'avèn agu fa. O, o, sus lei bouishoun, lou gnespoulié prenié bèn aqui, [...] la souleto cauvo es que mounto pas aut" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).

Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet

Liò : Roucaio - Sebisso - Relarg à jóuinis aubret - Óuriero de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Crataegus monogyna Jacq., 1775

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC

Impatiens balfouri & Crataegus monogyna

R
RR
RR
C
RR
ges
C
ges

Coumpara Balsamino(-de-Balfour) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Acinié emé uno autro planto

fotò