Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Jacarèio
Pastinaca sativa subsp. sativa
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Pastenargo-jauno, Pastenargo, Panet-bastard, Panés, Cournacho.
Nom en français : Panais sauvage.
Descripcioun :Grando planto di flour jauno quà si sènso bratèio. Li fueio soun coumpausado de grand fuioun emé ges de pecoui, alor que la cambo èi canelado. La racino, blanco, a uno forto oudour. La varieta fèro, arvensis, emé de long péu èi presentado eici (i'a peréu la varieta sativa, cultivado, qu'a de gròssi racino poupouso).
Usanço :La jacarèio èro adeja cultivado à l'Age-Mejan. Lou panés s'adoubo e se manjo de tóuti li biais, un pau coume li pastenargo (raspado, au bouta-couire) o peréu coume de poumo de terro (au tian, en purèio). Èi couneigudo pèr sougna li proublèmo d'uei e coume antispasmoudico.
Port : Grando erbo
Taio : 1 Ã 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pastinaca
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Champ
- Ribiero
- Camin
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pastinaca sativa subsp. sativa L., 1753