Juliano
Hesperis matronalis
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Cassouleto, Joulieto, Jouliano, Jouriano.
Nom en français : Julienne des dames.
Descripcioun :La juliano es uno grando planto emé de flour quouro blanco, quouro vióuleto, segound li pèd. Li fueio soun peréu proun chanjadisso, mai o mens pelouso. Se recounèis à si grapo de flour que li petalo soun quàsi redouno e à si boudousco sus li coustat e pulèu torso. Es uno planto naturalamen raro en Prouvènço que recerco li relarg umido, mai de cop que i'a naturalisado à parti de grano ourticolo.
Usanço :Li flour e li jòuini flour se manjon en ensalado. Se fai un òli emé li grano. Ei tambèn uno planto vertuouso contro lou tussi, lou mau-de-terro, lou prussi e qu'ajudo à pissa.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 (100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hesperis
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Valoun umide
- Colo
Estànci : Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hesperis matronalis L., 1753
Póumounello(-di-lóngui-fueio)
Pulmonaria longifolia
Boraginaceae
Àutri noum : Erbo-dóu-poumoun, Erbo-de-la courado.
Noms en français : Pulmonaire à longues feuilles, Herbe-aux-poumons.
Descripcioun :Aquesto erbo-de-la-courado trachis dins li blachiero e àutri bos fres. Se recounèis à si lòngui fueio d'estiéu tacado, 3 à 10 cop pu longo que larjo, e pourtado pèr un pecou. L'enflourejado èi peréu mai courto que la cambo. La subsp. que resto en Prouvènço, ié dison, cevennensis qu'es uno endemico dóu relarg. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Li flour e li fueio soun manjadisso cruso o cuecho. Sèmblo agué li mémi prouprieta que Pulmonaria officinalis, planto cultivado, sarié espetouranto e sudourifico (principe di signaturo - li fueio tacado dounon d'èr à un póumoun).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pulmonaria
Famiho : Boraginaceae
Ordre : Ordre pas nouma
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 16 à 19 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 800 m
Aparado : Noun
Remarco : Meno endemico
Febrié à Jun
Liò : Blachiero
- Bos fres
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropo-Ouèst
Ref. sc. : Pulmonaria longifolia (Bastard) Boreau, 1857