Plaucho
Heracleum sphondylium subsp. elegans
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Grande berce, Berce commune.
Descripcioun :Grando planto, fin qu'à 1,50 m, que vèn en mountagno basso e dins li colo (subsp. sphondylium) emé de brout (oumbello) de la grosso. Se recounèis à si gròssi fueio coumpausado de large fuioun. La subsp. elegans, presentado aqui, a de fuioun proun divisa (fotò).
Usanço :Au contro de sa cousino la plaucho dóu Caucaso (H. mantegazzianum), empouisounanto, aquelo èi manjadisso e vertuouso. Dins li relarg ounte èi coumuno (fai un pau caud au nostre), li jóuini fueio soun manjado en ensalado e peréu cuecho. Se fai uno aigo-ardènt emé li grano qu'ajudo à digeri e qu'apasimo. Ei couneigudo peréu pèr éstre acalouranto, bono contro l'ipertesuro e proun encaro.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Heracleum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ermas
- Ribiero
- Esclargido
- Camin
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Heracleum sphondylium subsp. elegans (Crantz) Schübler & G.Martens, 1834
Cese-fèr(-dis-Aup)
Astragalus alpinus
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Astragale des Alpes.
Descripcioun :Aquéu cese-fèr trachis dins li pelouso e lis esboudèu d'auto mountagno. Se recounèis à si flour blanco tacado de vióulet sus "l'estendart" e groupado en grapo de 5 à 15. Li fueio, que caupon de 8 à 11 paréu de fuioun, an ges de péu dessubre, e porton de péu coucha dessouto. Li jóuini dóusso soun negro e pendoulon.
Usanço :Avèn ges d'entresigne segur sus aquelo planto. Pamens fau saupre que d'ùni cese-fèr (gènre Astragalus e Oxytropis) soun empouisounant (dounon de proublèmo néuroulougi).
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Astragalus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 9 à 15 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1600 à 2800 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Esboudèu
- Cresten
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Astragalus alpinus L., 1753