Rouberto(-pourpro)
Geranium purpureum
Geraniaceae
Nom en français : Géranium pourpre.
Descripcioun :La rouberto-pourpro trachis dins nòsti colo, sus li tepiero seco, lis esboudèu e dins li bos clar. Fai de pichòti flour mai o mens pourpro emé de rai pu sourne. Se recounèis à si fueio di proun retaiado e se destrìo de sa cousino la rouberto, Geranium robertianum, emé si estamino jauno e pas roujo. Tambèn vènon pas dins li mémi relarg. Coumpara emé la rouberto que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume la rouberto, es uno planto vertuouso contro la cagagno, li blessaduro (fueio fresco) e lis espaime (mau de vèntre). Èi peréu anti-enflamativo, bono contro lis angino e li mountado de la. Se bèu en tisano de flour (25g/1L) o de planto secado (50g/1L) - leissa infusa 20 mm.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Geranium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 Ã 11 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Tepiero seco
- Esboudèu
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Geranium purpureum Vill., 1786
Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'à pi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quà si la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'à pi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 Ã 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753