Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Gencià na, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 Ã 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Rebarbo
Rheum × hybridum
Polygonaceae
Nom en français : Rhubarbe.
Descripcioun :La rebarbo èi plantado dins li jardin. Se pòu trouba, d'eici, d'eila, proche dis oustau. Se recounèis à si grà ndi fueio amé de costo paumado e à sis lònguis enflourejado jauno qu'an 4 tepalo egalo.
Usanço :Soun li pecou di fueio que soun manjadis. Aquéli soun cue emé de sucre pèr faire de counfituro, tarto.... Sabès pamens que li fueio (limbo) dèvon pas èstre manjado que soun empouisounanto malodi l'acide óussali marrit pèr li ren. La racino èi vertuouso subretout contre lou quiéu tapa e pèr sougna li bresego (mau-blanc). Èi peréu estoumatico e aperitivo.
Port : Grando erbo
Taio : 0,6 Ã 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rheum
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 Ã 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 1300 m
Aparado : Noun
Remarco : R.officinalis x R.raphonticum
Mai à juliet
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Chino
Ref. sc. : Rheum × hybridum Murray, 1775
(= Rheum × rhabarbarum L., 1753 )