Lavanèso(-dóu-levant)
Galega orientalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso(-dóu-levant).
Nom en français : Galéga d'Orient.
Descripcioun :La lavanèso-dóu-levant se pòu trouba, raramen cultivado, dins d'ùni champ de noste relarg. Nous vèn dóu Caucase ounte trachis naturalamen. Coume sa cousino, Galega officinalis, sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu founs e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto cultivado pèr lou fen, proun richo en prouteino (porto de noudule racinàri emé Rhizobium galegae que fisso lou diazoute de l'èr). Au contro de la lavanèso, la planto èi pas empouisounanto, pamens suporto pas la secaresso.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mai à avoust
Liò : Champ
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Èst
Ref. sc. : Galega orientalis Lam., 1788
Tartarèio
Rhinanthus minor
Orobanchaceae Scrophulariaceae
Àutri noum : Tartarièio, Tartareo, Tartarìo, Crèsto-de-gau, Cascavello.
Nom en français : Petit rhinanthe.
Descripcioun :La tartarèio-di-pichot es uno planto coumuno de mountagno que trachis dins li prado e pelouso un pau umido. Fai partido di Rhinanthus sènso péu sus li coustat dóu "calice". Lou tube de la flour èi dre emé la labro dóu dessubre à dous dènt < 1 mm de long, e li d'en bas bèn duberto.
Usanço :Li tartarèio soun de planto parasito pas manjado pèr li bèsti. A Castelano (04) se dis : "la tartarièio manjo lou fen jusqu'à la granjo" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Caupon de rinantino empouisounanto que pòu servi contro la tavanìo. An peréu la prouprieta de tencha la lano e la sedo en jaune .
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rhinanthus
Famiho : Orobanchaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,6 à 1,9 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhinanthus minor L., 1756