Lavanèso(-dóu-levant)
Galega orientalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso(-dóu-levant).
Nom en français : Galéga d'Orient.
Descripcioun :La lavanèso-dóu-levant se pòu trouba, raramen cultivado, dins d'ùni champ de noste relarg. Nous vèn dóu Caucase ounte trachis naturalamen. Coume sa cousino, Galega officinalis, sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu founs e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto cultivado pèr lou fen, proun richo en prouteino (porto de noudule racinàri emé Rhizobium galegae que fisso lou diazoute de l'èr). Au contro de la lavanèso, la planto èi pas empouisounanto, pamens suporto pas la secaresso.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Mai à avoust
Liò : Champ
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Èst
Ref. sc. : Galega orientalis Lam., 1788
Agréu
Ilex aquifolium
Aquifoliaceae
Àutri noum : Gréu, Griéu, Fouito-pastre, Grifueio, Garrus.
Noms en français : Houx, Bois franc.
Descripcioun :Planto proun couneigudo emé si fru rouge (gréule), si fueio larjo, verdo e lusènto e souvènti-fes pougènto (mai pas toujour). Vèn bèn souto li roure o peréu dins li faié. Segur qu'anas pas vous engana emé lou verbouisset qu'èi bèn mai pichot (e un soulet pouchoun).
Usanço :L'agréu servié à passa tèms au nostre, majamen pèr faire de visc (emé la rusco) pèr aganta l'auceliho. Lou grèule èi proun empouissounant. Soun li fueio que sèrvon pèr faire de tisano (proun amaro) e de "vin de gréu". Acò èi vertuous contro li fèbre, lou toussi (verdau), li mau d'os e li verme dóu quiéu .
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ilex
Famiho : Aquifoliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ilex aquifolium L., 1753