Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753
Telèfi(-d'Imperato)
Telephium imperati
Molluginaceae Caryophyllaceae
Nom en français : Téléphium d'Imperato.
Descripcioun :Aquesto planto que rebalo au sòu se recounèis à si fueio verdalo, sènso péu, e alterno. Li tijo se lèvon au bout e porton de tèsto de flour blanco. Se rescontro dins li tepiero roucaiouso, li cengle e en bas de baus. Planto proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Telephium
Famiho : Molluginaceae
Famiho classico : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 à 7 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Cengle
- Baus
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Telephium imperati L., 1753