Estello-jauno(-de-prat)
Gagea pratensis
Liliaceae Liliaceae
Nom en français : Gagée des prés.
Descripcioun :Aquesto estello-jauno trachis dins li blachiero, tepiero e ermas de relarg un pau fres. La planto èi di proun chanjadisso, mai se recounèis majamen à sa fueio basalo primo (de 3 à 7 mm) e loungarudo, si fueio de cambo quàsi óupousado e subretout si pecou de flour queira e sa coulour verdalo.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 8 à 30 cm
Fueio : Costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gagea
Famiho : Liliaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2,4 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Blachiero
- Tepiero seco
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano-Nord
Ref. sc. : Gagea pratensis (Pers.) Dumort., 1829
Acinié
Crataegus monogyna
Rosaceae
Àutri noum : Acinas, Aubrespin, Poumetié, Peretié, Peto-fouirié.
Noms en français : Aubépine à un style, Bois de mai.
Descripcioun :L'acinié fai proun de flour blanco à la primo, pièi porto de pichot fru rouge, lis acino vo poumeto.
Usanço :Li flour e li fru soun vertuouso contro l'ipertesuro e pèr lou bato-cor : "La flour, n'i'a que n'en prenon pèr faire toumba la tensioun" (P. Pavon in O. Madon, op.cit. p. 58). Faire uno tisano emé un cuié de flour secado pèr tasso. Èi peréu uno planto sedativo : "Se metié dins lou biberoun deis enfant quand èron pichounet pèr li faire dourmi" (M. Duplan Ibid.)."Dins lou tèms, sis ensertavon sus leis acinié de peros, de gnèspous [...] nautre l'avèn agu fa. O, o, sus lei bouishoun, lou gnespoulié prenié bèn aqui, [...] la souleto cauvo es que mounto pas aut" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Roucaio
- Sebisso
- Relarg à jóuinis aubret
- Óuriero de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Crataegus monogyna Jacq., 1775