Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 Ã 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 Ã 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Rebarbo
Rheum × hybridum
Polygonaceae
Nom en français : Rhubarbe.
Descripcioun :La rebarbo èi plantado dins li jardin. Se pòu trouba, d'eici, d'eila, proche dis oustau. Se recounèis à si grà ndi fueio amé de costo paumado e à sis lònguis enflourejado jauno qu'an 4 tepalo egalo.
Usanço :Soun li pecou di fueio que soun manjadis. Aquéli soun cue emé de sucre pèr faire de counfituro, tarto.... Sabès pamens que li fueio (limbo) dèvon pas èstre manjado que soun empouisounanto malodi l'acide óussali marrit pèr li ren. La racino èi vertuouso subretout contre lou quiéu tapa e pèr sougna li bresego (mau-blanc). Èi peréu estoumatico e aperitivo.
Port : Grando erbo
Taio : 0,6 Ã 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rheum
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 Ã 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 1300 m
Aparado : Noun
Remarco : R.officinalis x R.raphonticum
Mai à juliet
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Chino
Ref. sc. : Rheum × hybridum Murray, 1775
(= Rheum × rhabarbarum L., 1753 )