Blad-negre
Fagopyrum esculentum
Polygonaceae
Àutri noum : Blad-mouresco, Mi-negre, Mei-negre, Carabin, Sarrasin.
Noms en français : Sarrasin, Blé noir.
Descripcioun :Lou blad-negre èi samena, dins li sòu séusous soulamen, pèr la casso o de cop, mai èi rare au nostre, pèr sa farino. Li grano resiston pas au gèu, pèr acò èi pas naturalisa. Se recounèis à si flour blanco à roso, à si grano negro en triangle e peréu à si fueio (fotò). Ramentan, que maugrat soun noum, èi pas un gramenun mai uno Polygonaceae.
Usanço :La farino de blad-negre èi couneigudo pèr li crespèu, "bourriòu" o "bourriol" dins lou Cantau, "pascachou" en lengadò e dins proun de relarg en Éuropo e Asìo. Se manjon peréu li grano, boulido coume lou ris. Li fueio soun manjadisso peréu. Èi proun bon pèr la santa (fibro, anti-óussidan, acide amina, vitamino ...).
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Fallopia
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Nord-Èst
Ref. sc. : Fagopyrum esculentum Moench, 1794
(= Polygonum fagopyrum L., 1753 )
Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824