Erigeroun(-crespu)
Erigeron bonariensis
Asteraceae Compositae
Noms en français : Érigéron crépu, Vergerette de Buenos Aires.
Descripcioun :Erbo pas trop grando (fin qu'à 50 cm) di fueio primo e bourrihudo (au contro de Erigeron canadensis, que soun soulamen cihado). Fai forço flour coumpausado jauno. Pèr la destria d'Erigeron sumatrensis fau regarda lou brout e espincha li flour. La cambo principalo èi mai courto que li ramo d'en dessouto (formo plato) emai la flour coumpausado a un vèntre mai boumbu. Coumpara emé l'erigeroun-blancas. Es uno planto que nous vèn d'Americo centralo e qu'es au nostre despièi de tèms. Sèmblo qu'es en regressioun.
Usanço :Li fueio se podon manja. Se fai un òli que sougno la cacagno e d'ùni proublèmo de circulacioun dóu sang coume li moureno (bono peréu en tisano).
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erigeron
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ribiero
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Erigeron bonariensis L., 1753
Féuve
Pteridium aquilinum
Dennstaedtiadaceae Pteridaceae
Autre noum : Féuse.
Noms en français : Fougère-aigle, Grande Fougère.
Descripcioun :Lou féuve (m) es uno planto coumuno dins li bos clar e umide sus siliço. Trachis en group bonodi soun rizoumo e fai de gràndi foundo duro en triangle. Si soro soun recampado dessouto, sus li bord di pinulo. Li jóuini foundo soun tipicamen en crosso.
Usanço :Es uno planto proun empouisounanto que caup de l'aquilido (cancerogèno), de la tiaminaso (adus un manco de vitamino B1) e de deriva dóu cianure (mourtau). Èi pèr acò qu'èi jamai estado manjado au nostre. Li rizoumo cue e li jóuini crosso soun pamens manjado, après li bon adoubamen, dins d'ùni pais dóu mounde qu'es uno planto cousmoupoulito. Èi dicho depurativo mai èi pas counseia de se n'en servi. Pamens poudès adouba d'aigo de sueio contro la tavaniho.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pteridium
Famiho : Dennstaedtiadaceae
Famiho classico : Pteridaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Champino
- Bos clar
- Ermas
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Pteridium aquilinum (L.) Kuhn, 1879