Digitalo(-di-gràndi-flour)
Digitalis grandiflora
Plantaginaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Digitale à grandes fleurs.
Descripcioun :Aquesto poulido digitalo sèmblo à l'erbo-de-coucu, pamens èi mens forto e si flour soun mai grosso (20 à 38 mm de long) e gaire sarrado. Trachis dins li bos clar dis Aup, pas trop à l'oumbro.
Usanço :La digitalo-di-gràndi-flour es uno planto forço empouisounanto bèn couneigudo pèr soun acioun sus lou cor. Quàuqui flour abaston pèr faire un arrèst cardia. Acò s'apren à la digitalino que dèu èstre bèn dousado pèr servi en medecino. Avans de counèisse aquelo prouprieta, li fueio de digitalo servien pèr sóuda li plago meme li pu marrido.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Digitalis
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 3,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Jun à avoust
Liò : Bos clar
- Esclargido
- Mountagno mejano
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Pountico-Sud-Èst
Ref. sc. : Digitalis grandiflora Mill., 1768
Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )