Tè-de-colo
Coris monspeliensis
Primulaceae
Àutri noum : Tè-rouge-di-colo, Tè-dei-colo.
Nom en français : Coris de Montpellier.
Descripcioun :Lou tè-de-colo es uno pichoto planto lignouso que trachis dins la garrigo e peréu en ribo de mar. Fai d'inflourejado di flour roso. Li ramo rebalon souvènt au sòu, pièi se dreisson. Li fueio soun primo de 3 à 12 mm de loungour.
Usanço :Coume soun noum lou dis, es uno planto que pòu servi de tè, valènt-à -dire qu'a pulèu bon goust en tisano, mai qu'èi pas gaire vertuouso. Pòu pamens servi pèr gari li plago e li macaduro (vulnerà ri).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 3 Ã 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coris
Famiho : Primulaceae
Coulour de la flour :
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 Ã 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Garrigo
- Mar
- Tepiero roucaiouso
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Coris monspeliensis L., 1753
Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'à pi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quà si la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'à pi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 Ã 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753