Ceraiste(-di-font)
Cerastium fontanum
Caryophyllaceae
Nom en français : Céraiste des fontaines.
Descripcioun :Es uno planto pelouso emé de long entre-nous. Li fueio soun bèn verdo, pulèu larjo e pelouso peréu. Pòu viéure uno annado, dos o mai. Li petalo soun gaire mai long que li sepalo, aquésti soun bourda d'uno membrano que laisso passa lou lume. Coumpara emé lis àutri ceraiste pelous pèr pas s'engana. I'a uno souleto subsp. encò nostre : la subsp. vulgare.
Usanço :Li jóuini fueio soun manjadisso, mai couneissèn pas d'usanço particuliero au nostre. Lis indian Chirokee emplegavon uno tisano de tijo e racino contro li vèrme.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico :
Gènre : Cerastium
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Prado umido
- Tepiero umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Cerastium fontanum Baumg., 1816
Fenoui
Foeniculum vulgare subsp. vulgare
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Fenoun.
Noms en français : Fenouil, Fenouil commun.
Descripcioun :Lou fenoui, es uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo e lis ermas. Se recounèis à si flour jauno e au goust anisa de si flour, fueio o grano. Coumpara pamens emé lis àutris Apiaceae di flour jauno, s'avès pòu de vous engana.
Usanço :Se manjon li jóuini fueio, forço goustouso, en ensalado. Li cambo e li fueio se meton dins lou bouto-à-couiro. Li grano soun bono coume assabourin. Ajudo à lucha contro lou gounflige (carminativo). Pèr acò bouta à macera li flour dins l'aigardènt quàuqui semano, ço que dounara la "fenouieto". Se pren pèr digeri e "acò fai petia" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se pòu prendre peréu en tisano pèr lis enfant.
Port : Grando erbo
Taio : 2 à 2,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Foeniculum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Foeniculum vulgare subsp. vulgare Mill., 1768