Pan-couguiéu
Centranthus ruber
Caprifoliaceae Valerianaceae
Àutri noum : Pan-couguiou, Caurello, Embriago, Gosso-embriago, Cournacho.
Noms en français : Valériane rouge, Lilas d'Espagne.
Descripcioun :Lou pan-couguiéu tiro l'iue emé si poulìdi flour roujo, roso e de cop que i'a blanco. Es un pau lignouso à la baso. Se destrìo de Centranthus lecoqii que si fueio soun bèn mai larjo (4 à 5 cm). Coumpara emé lou pan-cougiéu-de-Lecoq o emé lou pan-cougiéu-di-fuei-estrecho.
Usanço :Mau-grat que la planto siegue empouisounanto à forto doso, li flour e li jouìni fueio podon èstre manjado, mesclado dins l'ensalado. Lou pan-couguiéu èi vertuous contro lou mau de vèntre.
Port : Grando erbo
Taio : 20 Ã 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Centranthus
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
- Esboudèu
- Escoumbre e proche dis oustau
- Coulino
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Centranthus ruber (L.) DC., 1805
Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'à pi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quà si la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'à pi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 Ã 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753