Queirello(-primo)
Carex capillaris
Cyperaceae
Àutri noum : Moutouso, Sagneto.
Noms en français : Laîche à feuilles capillaires, Laîche capillaire.
Descripcioun :La queirello primo trachis en mato en auto mountagno dins li pelouso umido o bagnado e li coumbo à nèu. Fai partido dóu group qu'a uno espigueto masclo (eici blancasso) e quà uquis espigueto femèu (2 à 5). La planto èi laco, sènso péu, li long pecou dis espigueto pendoulon. Li fueio soun primo (1,5 à 2 mm) e rufo (mai pas la bratèio -fotò). Lis utriculo, de 2 à 3 mm, soun pourtado pèr d'escaumo membranouso e si bè soun proun courtet (0,3 à 0,8 mm). I'a tres estigmate.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 20(40) cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carex
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 Ã 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Pelouso umido
- Cresten venta
- Coumbo à nèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Carex capillaris L., 1753
Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 Ã 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753