Esparganèu
Butomus umbellatus
Butomaceae
Àutri noum : Joun-flouri, Carrelet.
Noms en français : Butome en ombelle, Jonc fleuri.
Descripcioun :L'esparganèu o joun-flouri trachis dins li relarg bagna d'aigo, coume li lono e li mueio. Fai un gros rizoumo que douno, pau à cha pau de gròssi coulounìo. Li fueio soun longo, en triangle, e larjo de 1 cm emé de bord proun coupant. Fai d'enflourejado en brout (oumbello) de flour roso emé 6 tepalo. Lou fru caup 6 fouliculo.
Usanço :La racino dóu joun-flouri se manjo un cop cuecho. Se n'en fasié de galeto en Bousnìo.
Port : Erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Butomus
Famiho : Butomaceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado :
Vo
Jun à juliet
Liò : Aigo
- Lono
- Mueio
- Palun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Butomus umbellatus L., 1753
Facelìo
Phacelia tanacetifolia
Boraginaceae Hydrophyllaceae
Nom en français : Phacelie à feuilles de tanaisie.
Descripcioun :La facelìo, que nous vèn de l'Americo centralo, èi samenado proche, o à la plaço, di culturo. Es uno planto peludo que li fueio soun proun decoupado dóu biais de la tanarido (mai bèn pu pichoto). Li flour, bluio à vióuleto, soun en pinceloun de "cimo escourpiouïdo".
Usanço :S'aquelo planto es encaro samenado pèr soun neitar, èi puléu que douno un bon engrais verd. Fai tambèn veni de tavan qu'aparon lis aubre di nieroun. Lis indian se servien di fueio secado pèr se faire vira la tèsto.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Phacelia
Famiho : Boraginaceae
Famiho classico : Hydrophyllaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Phacelia tanacetifolia Benth., 1837