Erbo-de-la-routo
Botrychium lunaria
Ophioglossaceae
Àutri noum : Desferro-miòu, Desferro-muou, Desfero-mulet, Erbo-dóu-matelot.
Nom en français : Botryche lunaire.
Descripcioun :L'erbo-de-la-routo es uno planto sènso flour (teridoufito) proun curiouso, emé uno foundo facho d'uno partido esterlo penado en formo de "fueio" e uno partido fertilo au bout d'un pecou ounte soun estaca lis espourange. La meno lunaria se recounèis à si tros de foundo en formo de miejo-luno emé de costo en ventau.
Usanço :Aquelo planto èro couneigudo à l'age-mejan pèr agué de poudé magi coume lou de rendre invesible se l'acampas lou souar de pleno luno, o pèr saupre l'aveni. Ei couneigudo peréu pèr sougna li mau de vèntre (cagagno), majamen aquéli di règlo (principe di signaturo). Se cresié peréu que lou miòu perdié soun ferre se ié marchavo dessubre (desferre-miòu, TDF).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Botrychium
Famiho : Ophioglossaceae
Ordre : Ophioglossales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Aupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Botrychium lunaria (L.) Sw., 1802
Pèd-de-menoun
Aegopodium podagraria
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Égopode podagraire, Herbe aux gouteux.
Descripcioun :Es uno planto éurosiberiano coumuno dins lou relarg, pamens, au nostre, se rescountro soulamen dins lis endré fres e umide adounc majamen en mountagno. Se destrìo subretout bonodi si fueio en fueioun (en lanço e denta) pèr 5 en bas de tijo, pièi pèr 3 mai aut. La cambo èi boutisso, li flour soun blanco e li fru se recounèisson i costo e peréu is estile de flour que retoumbon sus lou coustat (fotò).
Usanço :Lou pèd-de-menoun èi manjadis crus en ensalado o cue coume d'espinard, en tian, èi goutous. La plante èi couneigudo pèr èstre vertuouso contro la gouto ("Herbe aux gouteux"), èi peréu diuretico (fai pissa), vulneràri (sougno li plago) e bono péréu contro lou mau d'os.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aegopodium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Bos fres
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Aegopodium podagraria L., 1753