Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Roumanin
Rosmarinus officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Roumaniéu.
Noms en français : Romarin, Romarin officinal.
Descripcioun :Aubret forço couneigu e poupulàri de la garrigo qu'avèn vergougno de lou despinta. Flouris de longo de l'autouno au printèms pèr cala au gros de la calourasso.
Usanço :D'abord coume planto aroumatico, se bouto dins lou manja e peréu sèrt pèr li perfum. Pièi lou roumanin èi vertuous contro mant uno malautié. Ei couneigu subretout pèr ajuda à la digestioun e li proublèmo de fege (tisano). Se reniflo contro lou raumas e lou toussi. Ei tamèn bon contro d'ùni proublèmo de pèu (raumido).
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Rosmarinus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Rosmarinus officinalis L., 1753