Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Erbo-de-l'òli-rouge
Hypericum perforatum
Hypericaceae Guttiferaceae
Àutri noum : Trescalan, Milo-pertus, Erbo-de-Sant-Jan, Casso-diable, Erbo-di-plago.
Noms en français : Millepertuis commun, Millepertuis perforé.
Descripcioun :Lou trescalan es uno planto coumuno, en mato que se recounèis à si bèlli flour jauno e subretout à si fueio trauquihado (Milo-pertus). Regarda peréu la cambo que dèu èstre un pau alado.
Usanço :L'erbo-de-l'òli roujo es uno di planto vertuouso la mai couneigudo de Prouvènço. Sèr à la fabricacioun de l'òli roujo, vertadiero panacèio, contro li bruladuro, li plago, li macaduro, li mau d'estoumac. Vaqui coume l'adouba : "Ramassès la flour, que flouris à la fin de mai, lou milo-pertus. La fau seca quaranto-vuech ouro, remplisse ma boutiho ai dos tièr o ai tres quart, e remplisse amé d'òli d'óulivo puro... E acò, au mens es vièi, au mai i fai" (O. Madon, op.cit., p. 121).
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hypericum
Famiho : Hypericaceae
Famiho classico : Guttiferaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Bos clar
- Ermas
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Hypericum perforatum L., 1753