Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Amelanchié-coutounous(-di-Pirenéu)
Cotoneaster pyrenaicus
Rosaceae
Nom en français : Cotonéaster des Pyrénées.
Descripcioun :Pichot amelanchié-coutounous de mountagno proche dóu sòu. Se recounèis à si quàuqui flour roso, si fueio plato sènso péu, e à si fru gaire noumbrous e arange.
Usanço :Li fru d'amelanchié-coutounous soun pas manjadis e tóuti empouisounant.
Port : Aubret
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cotoneaster
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1000 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Pelouso
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Éuropo
Ref. sc. : Cotoneaster pyrenaicus Gand., 1875
(= Cotoneaster juranus auct. )