Cese-fèr(-dis-Aup)
Astragalus alpinus
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Astragale des Alpes.
Descripcioun :Aquéu cese-fèr trachis dins li pelouso e lis esboudèu d'auto mountagno. Se recounèis à si flour blanco tacado de vióulet sus "l'estendart" e groupado en grapo de 5 à 15. Li fueio, que caupon de 8 à 11 paréu de fuioun, an ges de péu dessubre, e porton de péu coucha dessouto. Li jóuini dóusso soun negro e pendoulon.
Usanço :Avèn ges d'entresigne segur sus aquelo planto. Pamens fau saupre que d'ùni cese-fèr (gènre Astragalus e Oxytropis) soun empouisounant (dounon de proublèmo néuroulougi).
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 15 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Astragalus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 9 Ã 15 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1600 Ã 2800 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Esboudèu
- Cresten
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Astragalus alpinus L., 1753
Espi
Lavandula latifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Espiguet, Espic, Lavando.
Noms en français : Lavande aspic, Grande Lavande.
Descripcioun :L'espi èi la lavando de Basso-Prouvènço. Se rescontro dins li relarg roucassous e secarous. Flouris tre lou mes de Jun. Se destrìo de la lavando fino de soun espigo mens flourido e subretout de si fueio mai largo. En mai d'acò la cambo èi ramificado, coume lou lavandin.
Usanço :L'espi èi pas trop recerca pèr la perfumarié au contro de la lavando. Pòu servi coume sabourun (flour e jóuini fueio). Es uno planto proun vertuouso. L'òli sèr pèr sougna li plago e li macaduro, ajudo à digeri e à durbi l'apeti, fai pissa e tuo li vèrme. Es encaro coulagogo, antispasmoudico, diuretico e sudorifico.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 Ã 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 3 Ã 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Paret
- Pinedo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Lavandula latifolia Medik., 1784