Erbo-de-la-rato
Asplenium scolopendrium
Aspleniaceae
Àutri noum : Lengo-de-cèrvi, Lengo-de-biòu.
Noms en français : Scolopendre, Scolopendre officinale.
Descripcioun :L'erbo-de-la-rato trachis dins li relarg umide en ribo de ribiero e à l'oumbro. Se recounèis à si gràndi foundo verdo, lusènto e sènso auriheto (pas coume Asplenium sagittatum). Dessouto li fueio, li sore soun en long e de biais de cade cousta.
Usanço :A passa tèms se disié qu'èro bono contro lis enfecioun de la rato (d'aqui que vèn lou noum) e peréu dóu fege. Aro, se pren pulèu contro lou tussi (espetouranto). Ei peréu astringènto e remoulissènto. Es uno di planto que sèrt pèr lou "sirop de cicòri".
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asplenium
Famiho : Aspleniaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Paret
- Relarg umide
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Asplenium scolopendrium L., 1753
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753