Tè
Anthyllis vulneraria subsp. alpestris
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Galasset, Galassoun, Jalassoun.
Nom en français : Anthyllide alpestre.
Descripcioun :Aquéu tè s'adrobo dins li pelouso aupenco ounte trachis en mato. Li fueio basalo (mai pas aquéli de bas de cambo) an quà si tóuti qu'un soulet fueioun, au contro dis à utri subsp. (fotò).
Usanço :Li meno de tè soun couneigudo en Éuroupo pèr sougna li plago, macaduro, bruladuro emai li proublèmo de pèu coume la raumido. Au nostre lou tè es acampa coume purgatiéu contro lou quiéu tapa e coume depurativo (P. Lieutaghi, op.cit. p. 80). Li jóuini fueio soun manjado cuecho en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 207).
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anthyllis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 Ã 2800 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Anthyllis vulneraria subsp. alpestris (Kit.) Asch. & Graebn., 1908
Erbo-di-frisoun
Vallisneria spiralis
Hydrocharitaceae
Àutri noum : Embuscun, Limoun.
Noms en français : Vallisnérie, Vallisnérie en spirale.
Descripcioun :L'erbo-di-frisoun es uno planto diouïco que fai de coulounìo emé si fiéu ; li fueio soun verdo, longo, plato e larjo de 10 à 15 mm. Pèr li flour leissaren counta F. Mistral (Mirèio, cant V) "(...) l'erbeto di frisoun ; - A dos floureto, separado - Bèn sus dos planto, e retirado (...) - Mai quand vèn de l'amour pèr éli la sesoun - Uno di flour, touto souleto, - Mounto sus l'aigo risouleto - E laisso au bon soulèu espandi soun boutoun ; (...) - I'a l'autro flour qu'es trefoulido, - E la vesès, d'amour emplido, - Que nado tant que pòu pèr ié faire un poutoun. - E, tant que pòu, se desfrisouno - De l'embuscun que l'empresouno"...
Usanço :Li fueio sarien manjado dins l'Asìo dóu levant.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vallisneria
Famiho : Hydrocharitaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 0,5 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Vallisneria spiralis L., 1753