Lengo-de-biòu
Anchusa italica
Boraginaceae
Àutri noum : Lengo-de-buou, Bourràgi-fèr, Bourrage-bastard, Bourrigai-fèr.
Noms en français : Buglosse d'Italie, Buglosse azurée.
Descripcioun :La lengo-de-biòu es uno planto coumuno dins lis ermas e li champ pulèu mena en agriculturo tradiciounalo o bioulougico. Es uno grando planto renadivo di proun peludo que fai de poulìdi flour bluio coulour d'azur.
Usanço :Èi manjadisso cuecho coume de caulet. Proche dóu bourrage, a quàsi li mémi prouprieta. Apasimo li mau de vèntre e d'estoumac (tisano de 60 g de flour e de fueio, 20 mn, 4 tasso pèr jour) e lou tussi (tisano de flour seco, P. Lieutaghi, op.cit. p. 124).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anchusa
Famiho : Boraginaceae
Ordre : Ordre pas nouma
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Meissoun
- Champ
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Anchusa italica Retz., 1779
Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )