Amaranto-blanco
Amaranthus albus
Amaranthaceae
Autre noum : Amaranto.
Nom en français : Amarante blanche.
Descripcioun :L'amaranto-blanco nous vèn d'Americo de l'uba. Es uno planto de l'an emé de cambo bèn drecho, de coulour blanco emé de fueio lusènto dessouto e de bord oundejant. Li fueio li mai basso s'acabon emé uno pichoto arèsto (fotò). La flour èi de tipe 3 emé de bratèio un pau longo e espinouso, au contro de Amaranthus blitoides que ié sèmblo un pau (tipe 5 e bratèio pu courto).
Usanço :L'amaranto-blanco pòu se culi e se manja coume d'espinarc, en tian o dins la soupo ; e li grano peréu .
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Mueio
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Amaranthus albus L., 1759
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753