Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Euphorbia peplus

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Lachusclo(-di-jardin)

Euphorbia peplus

Euphorbiaceae

Nom en français : Euphorbe des jardiniers.

Descripcioun :
Aquesto lachusclo, que trachis proche dis oustau, es uno planto proun ramificado pas forço grando (20 cm). Li fueio soun óuvalo e primo e se recounèis peréu à si glando qu'an de bano loungarudo. Lou boursèu porto d'alo.

Usanço :
Coume tóuti lis meno d'Euphorbia, la lachusclo-di-jardin es uno planto empouisounanto. Lou la que s'escoulo à la coupo èi di proun irritant pèr la pèu, lis iue e la bouco. Pamens, poudès vous n'en servi pèr crema li berrugo ; un cop pèr jour, vint jour de tèms (L.). Ei bon peréu pèr sougna li mouchourlo de fedo e de chivau. Lis ancian tuavon li pèis de ribiero emé d'éufòrbi gachado (M.).

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Euphorbia
Famiho : Euphorbiaceae


Ordre : Malpighiales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno - Ivèr

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau - Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Euphorbia peplus L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
CC
R
Cc
CC
RR
R
ges

Agrostemma githago & Euphorbia peplus

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Lachusclo(-di-jardin) emé uno autro planto

fotò