Vesso(-negrinello)
Vicia melanops
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Vesce noirâtre.
Descripcioun :La vesso-negrinello es uno planto pelouso subretout en aut que mounto sus lou tard. Fai de 1 à 4 flour negrinello e jauno de 15 à 22 mm sus un pecou courtet (< 5 mm). Li fueio an de 5 à 7 paréu de fuioun un pau redoun, li d'en aut un pau verd-jaune. Lis estipulo an de gròssi glando negro à neitar. Li dóusso soun ciliado sus li suturo. Es uno planto proun raro, proutegido en listo roujo, categourìo LC (soucit minour).
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 Ã 22 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 100 Ã 800 m
Aparado :
Vo
Remarco : Listo roujo
Abriéu à mai
Liò : Blachiero
- Castagnaredo
- Camin
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Mediterrano-Touranieno
Ref. sc. : Vicia melanops Sm., 1813
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 Ã 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768