Petroussié
Vaccinium uliginosum
Ericaceae
Àutri noum : Aise, Erze.
Nom en français : Airelle à petites feuilles.
Descripcioun :L'aire-negre es un pichot aubret que se tèn bèn dre (10 à 40 cm), e proun sarra dins li relarg mountagnous. Fai de fru, manjadis, que dounon d'èr à la brimbello, mai mens goustous. Se destrìo d'aquelo subretout pèr si fueio que soun quàsi ouvalo e sènso dènt. Li flour soun pichoto, blanco o roso. Coumpara emé lou brimbalié que ié sèmblo un pau. La subsp. presentado aqui èi microphyllum.
Usanço :Coume l'avèn di, se li fru, fadas, soun mens bon que li brimbello soun pamens manjadis, pèr eisèmple en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Pelouso
- Champino
- Tourbièro
- Tourbiero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium uliginosum (Lange) Tolm., 1936
Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753