Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Agufié(-di-fueioun-redounet)
Rosa elliptica
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Rosier à feuilles elliptiques, Rosier à folioles elliptiques.
Descripcioun :Aquest agufié trachis dins li colo e en basso mountagno. Ei proche de Rosa agrestis, emé si fueio glandoulouso e si pecou de flour, qu'au contro an ges de glando. Pamens eici li fuioun soun redounet, lis estile pelous, li flour un pau roso e l'ourifice calicinau (fotò) grand (1/3 à 1/4 dóu Ø).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco
Ref. sc. : Rosa elliptica Tausch, 1819