Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Lengo-de-serp(-dóu-Pourtugau)
Ophioglossum lusitanicum
Ophioglossaceae
Àutri noum : Erbo-de-la-lanceto, Erbo-sèns-costo.
Nom en français : Ophioglosse du Portugal.
Descripcioun :Li lengo-de-serp soun de planto sènso flour (teridoufito) proun curiouso, emé uno foundo facho d'uno partido esterlo en formo de "fueio", e d'uno partido fertilo, la "lengo", au bout d'un pecou ounte soun estaca lis espourange (10 à 35 paréu). Aquelo lengo-de-serp, la mai pichoto, se destrìo de si cousino que se vèi dos "fueio" que sorton dóu sòu. Trachis en coulounìo sus li sablo .
Usanço :L'erbo-de-la-lanceto èi couneigudo, despièi l'Age-mejan pèr sougna li blessaduro. Se n'en fasié uno poutingo.
Port : Erbo
Taio : 3 à 7 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ophioglossum
Famiho : Ophioglossaceae
Ordre : Ophioglossales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 2 cm
Flourido :
Setèmbre - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Óutobre à mars
Liò : Tepiero sablouso
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Ophioglossum lusitanicum L., 1753