Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Berlo-bastardo
Helosciadium nodiflorum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Ache faux cresson, Céleri à fleurs nodales.
Descripcioun :Aquelo planto d'aigo a de cambo grosso, un pau veinado de roujo e canado (fotò). Fai sis oumbello sus li nous (nodiflorum). Li fueio sèmblon aquéli de la berlo (Berula erecta). S'en destrìo qu'a ges de bratèio sus sis oumbello (n'i'a pamens sus lis oumbellulo !).
Usanço :La berlo-bastardo es uno planto vertuouso qu'ajudo à pissa, toussi e lucho contro l'inflamacioun. En emplastre èi bono pèr apasima li doulour de teté. Èi peréu bono à manja (pulèu la faire couire pèr tua l'endervo (douvo dóu fege).
Port : Erbo
Taio : 0,05 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Helosciadium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ribiero
- Roubino
- Aigo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Helosciadium nodiflorum (L.) W.D.J.Koch, 1824
(= Apium nodiflorum (L.) Lag., 1821 )