Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Brousso-rasiero
Erica cinerea
Ericaceae
Nom en français : Bruyère cendrée.
Descripcioun :La brousso-rasiero se rescontro soulamen au couchant de noste relarg qu'èi pulèu uno planto coumuno dóu coustat de l'atlantico. Au contro di brusc que fan de bartas un pau grand, aquelo èi pu basso. Trachis, parié, dins lis endré séusous, sablo e savèu. Se recounèis à si pichòti flour roso e redouno en enflourejado e à si fueio bèn verdo en long, primo, verticilado pèr 3-4 e quàsi sènso péu.
Usanço :La brousso-rasiero èi vertuouso contro lis enfecioun urinàri e li graviho dóu ren (Erica vèn dóu gre e vòu dire roumpre). Se pren en tisano, (30 à 40 g de flour seco pèr litre d'aigo).
Port : Aubret
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erica
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Bos clar
- Champino
- Pinedo
- Sablo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Ouèst
Ref. sc. : Erica cinerea L., 1753