Agufié(-de-Chavin)
Rosa chavinii
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de de Chavin, Rosier de Chavin.
Descripcioun :L'agoufié-de-de Chavin es uno planto proun chanjadisso, mita Rosa canina, mita Rosa montana qu'es un bastard entre li dos meno. La maje part di fueio soun verdalo, mai pas toujour, li pecou di fru mai o mens glandoulous, parié pèr la coulour de la flour etc. Pèr d'ùni, soun de raproucha de Rosa dumalis, pamens l'agoufié-de-de Chavin a ges de péu e li tijo soun bèn verdo.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Rosa canina X Rosa montana
Liò : Tepiero roucaiouso
- Orle de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa chavinii Rapin ex Reut., 1861
Flour-de-vounge-ouro
Ornithogalum divergens
Asparagaceae Hyacinthaceae
Àutri noum : Flour-de-la-Santo-Vierge, Bello-de-jour, Penitènt-blanc, Crous-de-Malto, Aiado-blanco.
Nom en français : Dame d'onze-heure.
Descripcioun :La flour-de-vounge-ouro, que trachis dins li champ e lis ermas, duerbo si poulìdi flour blanco à la fin de la matinado. A de fueio longo e primo, emé un canau, à mita seco à la flouresoun. S'atrobo uno meno proche qu'èi mai pichoto, subretout la cabosso. Coumpara emé la flour-de-vounge-ouro-di-fueio-drecho que trachis dins li relarg secarous (tepiero seco, roucaio).
Usanço :Li flour-de-vounge-ouro soun de planto empouisounanto (alalouïde) qu'an servi pèr la fabricacioun de la poutingo dóu mege Bach.
Port : Erbo
Taio : 10 à 35 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ornithogalum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Hyacinthaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano-Nord
Ref. sc. : Ornithogalum divergens Boreau, 1857
(= Ornithogalum umbellatum subsp. divergens (Boreau) Bonnier & Layens, 1895 )