Ravanello
Raphanus raphanistrum subsp. raphanistrum
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Ravanasso, Ravaniscle , Rafanello, Ravanet.
Noms en français : Ravenelle, Radis sauvage.
Descripcioun :La ravanello es uno planto de l'an que trachis dins li champ cultiva. Li fueio soun divisado en tros que lou darrié èi bèn mai grand. La subsp. raphanistrum, presentado eici, se recounèis à si silico aloungado e primo (< 5 mm de diamètre) caupan de 3 à 8 grano. Li petalo blanco soun poulideto, emé li costo acoulourido de marroun (au contro di flour de rais-fort, Raphanus sativus). Coumpara emé la subsp. landra que ié sèmblo.
Usanço :La ravanello estènt un rais-fort fèr, èi touto manjadisso : racino, fueio, flour, fru, grano ; en ensalado o cuecho.
Port : Grando erbo
Taio : 15 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Culturo
- Ermas
- Champ
- Limas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Raphanus raphanistrum subsp. raphanistrum L., 1753
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 Ã 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768