Erbo-dóu-la
Polygala vulgaris
Polygalaceae
Autre noum : Lachié.
Noms en français : Polygala commun, Polygala vulgaire.
Descripcioun :Sara baiado dins quàuqui tèms.
Usanço :L'erbo-dóu-la o lachié, tèn soun noum qu'èro emplegado, desempièi li Grè, pèr faire mounta lou la. Aro èi couneigudo pèr èstre espetouranto, diuretico, estoumatico e tounico. Li flour soun aroumatico (richo en salicicate de metile) e podon douna de goust au manja.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Polygala
Famiho : Polygalaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Terraire safrous
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Polygala vulgaris L., 1753
Bouis
Buxus sempervirens
Buxaceae
Autre noum : Bouisse.
Nom en français : Buis.
Descripcioun :Aubret que fai souvènti-fes de bouissoun sus la roucaio, li relarg de l'éuse e subretout dóu roure. Flouris au mes de mars emé uno forto oudour. Douno de pichot fru redoun e banaru (l'oulo). Li fueio soun lisco e espèsso.
Usanço :Lou bouis èro acampa, chapouta e mescla i fenso de fedo pèr faire de fumié pèr lou jardin (O. Madon e TdF : "lou bouis es un bon fumié"). Servié peréu à ajuda à la circulacioun dóu sang di bèsti. Li fueio de bouis en tisano soun vertuouso contro la fèbre e li mau de ren (mèfi pamens qu'èi toussi). Se fai peréu de ban pèr apeisa li mau d'os. Li ramo de bouis servien pèr tout un fube de causo, de l'escoubo pèr acampa lou gran i pouciéu. La ligno de bouis douno de poulìdi besougno que lusisson un cop aliscado (cano, boulo...).
Port : Aubret
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Buxus
Famiho : Buxaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Garrigo
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Buxus sempervirens L., 1753