Sà uvi(-de-Jerusalèn)
Phlomis fruticosa
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Phlomis ligneux, Sauge de Jérusalem.
Descripcioun :La sà uvi-de-Jerusalèn, que fai partido dóu gènre Phlomis e noun pas Salvia, trachis d'aqui, d'eila, dins li roucaio e li relarg secarous. Nous vèn de la Mieterrano d'Asìo e èi souvènt plantado coume sebisso. A la primo fai un poulit bouissoun emé si gròssi flour jauno en casco. Li bratèio an la meme formo que li fueio, aquéli an un pecou que se destrìo bèn, au contro dóu tèto-lèbro o sà uvi-de-mountagno que trachis naturalamen dins nòsti colo. Coumpara emé lou tèto-lèbre.
Usanço :En Sicilo e en Turquìo la planto sèr pèr assaboura lou manja (F. Couplan, op.cit. p. 369). D'ùni prouprieta anti-óussidanto e anti-enflamativo soun estado troubado.
Port : Aubret
Taio : 40 Ã 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phlomis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 400 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Phlomis fruticosa L., 1753
Serento
Picea abies
Pinaceae
Àutri noum : Serénta, Sarento, Sourento, Serinte, Sùfi.
Noms en français : Epicéa, Épicéa commun.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé lou sapin fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio de la serento soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso, au contro de li dóu sap que soun tóuti dins lou meme plan coume un penche. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno pendoulon, alor qu'encò dóu sap, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho.
Usanço :I'a touto meno d'utilisacioun dóu bos segound sa qualita. La pegoulo (resino) èi di proun vulnerà ri. Foundudo, servié, à passa tèms, pèr sougna li tigno (J.-R. Fortoul). Li jóuini fueio soun manjadisso (ensalado, pèis), an lou goust de citroun.
Port : Aubre
Taio : 10 Ã 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Picea
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Picea abies (L.) H.Karst., 1881