Raqueto(-d'Engelmann)
Opuntia engelmannii
Cactaceae
Autre noum : Pato-dóu-diable.
Nom en français : Oponce d'Engelmann.
Descripcioun :Aquesto raqueto, vo pato-dóu-diable, trachis souvènt proche d'oustau o dins li vilage. Se recounèis à si raqueto verdalo proun pougnènto (aguio blanco de 1 à 3 cm) que podon faire fin qu'à 40 cm de larg e quàsi redouno. Li fru madur soun secous e de coulour pourpro. Fai pas jamai pu de 100 cm.
Usanço :Li flour e li fru di raqueto soun manjadis. La raqueto èro deja proun utilisado pèr lis aztèque pèr sougna li plago e contro la pisso-douço. Èi peréu tounico e diuretico. Aro se retrobo dins proun de medicacioun pèr lucha contro la buerbo, lis artèri tapado e coume l'avèn di lou diabète.
Port : Aubret
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Opuntia
Famiho : Cactaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
- Pendis roucaious
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
e Óurigino Meissique
Ref. sc. : Opuntia engelmannii Salm-Dyck ex Engelm., 1850
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753