Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Mousso-espiralo-serpentouso
Tortella tortuosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle tortueuse.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno trachis en couissin o en mato denso sus li roco cauquiero. Li fueio de 2 à 6 mm, acabado pèr uno longo pouncho, se recounèisson coume tóuti li Tortella à soun V entre la baso ialino e lou aut verd. Un cop seco devènon touto torso, serpentouso. La sedo de l'espouroufite èi longo de 2 à 3 cm e l'urno (3 mm) a un peristome espirala de 2 à 3 tour.
Usanço :Poudèn s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella.
Port : Acroucarpo
Taio : 2 à 5 cm
Fueio : 2 à 6 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 2 o 3 tour
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Roco
- Claparedo
- Souco d'aubre
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-oulartico
e Mediterrano
Ref. sc. : Tortella tortuosa (Hedw.) Limpr., 1888