Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Globularia alypum & Satureja montana

fotò
fotò
Bè-de-passeroun

Globularia alypum

Plantaginaceae Globulariaceae

Àutri noum : Erbo-terriblo, Erbo-dóu-bon-pastour, Sené prouvençau, Souchié, Toundut.

Noms en français : Globulaire turbith, Globulaire buissonnante.

Descripcioun :
Pichot aubret que flouris d'ouro à la fin de l'ivèr. La flour bluio (coumpausado) èi poulideto, li fueio soun en "bè de passeroun" (fotò) , un pau espèsso e verdalo.

Usanço :
Lou bè-de-passeroun èi vertuous contro li doulour (alypum <=> apaiso la doulour). Se mastego pèr lou mau de dènt. Ajudo à caga, d'aqui que vèn lou noum d'erbo-terriblo que se n'en prenès de trop aurés la fouiro. Parèis que lucho contro li mau d'os e d'estoumac, la pisso-douço e bèn mai encaro.

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna

Gènre : Globularia
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Globulariaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems Ivèr

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Ribiero
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Globularia alypum L., 1753

fotò
fotò
Pebre-d'ase

Satureja montana

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.

Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.

Descripcioun :
Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.

Usanço :
Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Tepiero seco - Relarg à jóuinis aubret - Ribo d'aigo - Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
RR
CC
CC
CC
CC
CC
CC

Globularia alypum & Satureja montana

Coumpara Bè-de-passeroun emé uno autro planto

fotò

Coumpara Pebre-d'ase emé uno autro planto

fotò