Fresia(-blanc)
Freesia alba
Iridaceae
Nom en français : Freesia blanc.
Descripcioun :Aquesto planto, escapado di jardin, s'es naturalisado proche de la mar dins li tepiero roucaiouso de garrigo. Douno d'èr à -n-un pichot coutèu mai amé de fueio verdo claro que tiron sus lou jaune. La flour, proun óudouranto, èi blanco emé uno taco jauno. Nous vèn d'Africo dóu miejour.
Usanço :Coume es esta di, èi plantado dins li jardin. La planto es un pau empouisounanto.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Freesia
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,5 Ã 2 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 Ã 200 m
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Tepiero seco
- Garrigo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Africo-Sud
Ref. sc. : Freesia alba (G.L.Mey.) Grumbl., 1896
Amelié
Prunus dulcis
Rosaceae
Àutri noum : Amendié, Ameié.
Nom en français : Amandier.
Descripcioun :Aubre bèn couneigu e eisa de recounèisse que siegue en flour, emé si fueio o sis amelo (amendo). Se saup pas toujour que l'amelié (l'amendié) nous vèn di relarg d'Iran e d'Afganistan via la Grèço. Li vièis aubre rèston longtèms en plaço e fan de pichot.
Usanço :Au nostre, lis amelo servon à adouba d'ùni sucrarié coume lou nougat, mai soun peréu requisto dins li plat sala. Sabès que lis amelo amaro soun empouisounanto e mourtelo que caupon d'acide cianidrico. L'òli d'amelo èi vertuouso pèr sarra li plago e contro l'inflamacioun. La ligno èi bono pèr l'ebenistarié.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb.,1967